विराटनगर, भदौ ३१
निरज बस्नेत
फलामको देउता भनेर चिनिने प्रख्यात विश्वकर्मा बाबाको पूजाको लागी देश विदेशमा रहेका भक्तजनहरुले तामझामका साथ तयारी गरिरहेका छन् । प्रत्येक वर्ष १ असोजमा विश्वकर्मा बाबाको पुजा हुने गर्दछ ।
खासगरी फलाम लगाएतका धातु प्रयोग गरी काम गर्दै आएका उद्योगी तथा व्यवसायीले विश्वकर्म पुजालाई पर्वको रुपमा मनाउने गरेका छन् । तरपनि, पछिल्लो समयमा आएर धेरैले यो पुजालाई आत्मसात् गर्दे भव्य–सव्य पाराले मनाउदै आएको देखिन्छ ।
यस दिन उद्योग, कलकारखाना, पसल र घर–घरमा रहेका फलामजन्य औजारको विशेष पूजा गरिन्छ । परापूर्वकालदेखी नै विश्वकर्मा बाबालाई फलामको देउताको रुपमा चिनिएको हो । नेपालका सवैजसो फ्याक्ट्रीमा विश्वकर्मा पूजाको दिन कामदारहरुलाई विदा दिइन्छ । यसका अलावा विशेष प्रोत्साहन भत्ता समेत आफ्ना कर्मचारीलाई कतिपयले दिने गर्दछन् ।
फलामजन्य औजारले एकदिन भएपनि आराम मर्ने मौका पाउने दिनको रुपमा विश्वकर्मा पूजाको दिनलाई चित्रण गरिन्छ । यस दिन सवारीसाधनलाई भने बिहान धोएर पुजा गरी मात्र चलाउने गरिन्छ ।
विश्वकर्मा बाबाको पूजामा प्रसादको रुपमा बुनिया, भुजियाको प्रयोग अत्याधिक हुन्छ । यसका साथै फलार लगायत अन्य आफ्नो रुचि अनुसारको हुन्छ ।
आजभोली फ्याक्ट्रीहरुमा पुजारी बोलाएर हर्षोल्लासका साथमा नाचगान सहित विश्वकर्मा बाबाको पूजा गरिन्छ । विश्वकर्मा बाबाको मूर्तिको खपत धेरै हुने यो पूजामा मूर्तिकारहरुले मनग्य आम्दानी गर्दछन् । विश्वकर्मा पूजाको भोलिपल्ट पूजित मूर्तिलाई खोलामा लगि सेलाउने प्रचलन छ ।
पुष्पव्यवसायी, मिठाई पसल, फलफूल पसल, सजावटवालाहरुको यस दिन राम्रै व्यापार हुने गर्दछ । भगवानको पूजामा, मिठाईको अलावा, फलफूल, फूलको साथै सजावटका समान अनिवार्य आवश्यकता भईसकेको छ । यही पूजाका लागि भनेर, भारतबाट समेत यी सामाग्रीहरु ठुलो मात्रामा नेपाल भित्रिने गर्दछ ।