विराटनगर, मंसीर १२
निरज बस्नेत
अक्सर चियाको कप टेबुलमाथि राखेर एकअर्कासँग गफ गर्दे चियाको चुस्कीको स्वाद लिन बहुत रमाईलो हुन्छ । यो रमाईलोपन चिया पसलमा लिन सकिन्छ ।
यहाँ अनेक किसिमका मानिसहरुको बाक्लो भीडभाड हुने गर्दछ । चियाको मार्केट विश्वबजारमा आक्रमक छ । हर ठाउँमा एक अर्कालाई भेट्दा चियाँकै सर्को तान्दैं बातचितको सुरुवात हुने गर्दछ । यही नै हामी नेपालीको राम्रो परम्परा हो । संस्कृतितर्फ हेर्दा चियाको स्वागतले आत्मियता बढाउँछ ।
चिया यस्तो पेय पदार्थ हो । जुन हरेकको घरमा बन्छ । प्रत्येक घरका कोही न कोही कम्तिमा एक जना सदस्य चिया पिउने हुन्छन् । चिया पनि एकप्रकारको लत जस्तै हो । यसको तलतल मेट्न चिया नै पिउनुपर्छ । चियामा पनि धेरै भेराईटी हुन्छन् । कालो चिया, रातो चियाँ यसमा कागतीको स्वाद लिन सकिन्छ । दूध चियाको विछट्टैं मज्जा हुन्छ ।
दूध चियामा तराईतिर रंग कडाको स्वादले आहा मुखै रसाउँछ । चियाको तलतल अन्य पेय जलले मेटाउँन सक्दैन । कसैको घरमा पाउना जाँदा–आउँदा सुरुको सत्कार नै चियाबाट हुन्छ । कार्यालयमा चिया अनिवार्य चल्छ । सरकारी कार्यालयमा अनिवार्य रुपमा चिया बजेट छुट््याएँकै हुन्छ । निजी क्षेत्रको अफिसमा समेत चिया चाँही हरेक स्टाफ ले सुविधा पाउँछ ।
चियाले नेपाल सरकारलाई राजस्व वृद्दिमा महत्वपूर्ण रोल खेलेकै छ । नेपालका तराईका धेरै ठाउँमा सिटीसि चिया उत्पादन हुन्छ । अलिक चिसो ठाँउमा अर्थोडक्स सुगन्धित चिया बन्छ । चियाको बजार अरबौंको छ । नेपाली चिया ईन्डियाका टी कम्पनीहरुमा विक्रि हने गरेको छ । यहाँबाट भारत निर्यात गरिएँको चिया नै पछि पुनः प्याकिङ भएँर नेपाली मार्केटमा महँगोमा सेल्स हुन्छ ।
चियाका अनेक क्वालीटी हुने गरेका छन् । ओएफ, पिडीबाट डस्ट धूलो चिया बन्छ । विओपीएसएम भनेको मोटो सिटीसि चिया हो । विओपीएस मतलव गोल्ड कलरको राम्रो चिया हो । यी यस्तै प्रकारका चिया मिक्स भएर पनि किसिम किसिमका चिया बन्ने गरेका छन् । आजभोली ग्रिन टी, वाईट टी, लगायत अन्य धेरै फ्लेवरका चियाको बेसमा पिउने प्रचलन शहरी भेगमा बढ्दै गएँको पाईन्छ ।
अझ रोचक कुरा त पसल–पसलमा जहाँ चियाँ पाईन्छ । यहाँ त चियाँको चुस्की सँगै गफाडीको गफ त मज्जाले सुनिन पाइन्छ । चिया पिउन आउने मान्छे चिया पसलमा किसिम–किसिमका आउँछन् । चिया मगाँउछन्, रु. २० को अनि गफ फलाक्छन् करोडको, यो गफ चिया पसलमा नै सुन्न पाईन्छ ।
एउटा महत्वपूर्ण भनाई छ । देश बनाउने गफ चिया पसलमा नै हुन्छ । यो रक्सीको भट्टीमा कदापि हुन्न । चोर, फटाहा, सज्जन, भलादमी सवैखाले मान्छे चिया पसलमा भेटिन्छ । यहाँवाट अनेक किसिमका योजना बन्ने गर्दछन् । चिया पसलको ट्रान्जेक्सन मुलुकभर करौंडौको हुन्छ । यसवाट धेरैको रोजीरोटी चलेको छ ।
समग्रतामा चियासँगैको सत्कार, आतिथ्यतामा नेपालीपन, आफ्नोपन छ । चियाको पिउने बहानामा साथीहरुको भेटघाट, ग्यादरिङको एकप्रकारको घनिष्टता बेग्लै पारको हुनेगरेको छ । जुन घरमा घरमा आएँको पाहुनालाई चिया दिईदैन, त्यो घर, घर नभएर अर्थोक नै हुने गरेको एकप्रकारको मान्यता रहँदै पनि आएको छ । अव कोही चिया नै नपिउने मान्छे छन् भने त्यो बेग्लै कुरा हो ।
चिया पिउँदा एकप्रकारको आनन्दको अनुभूति हुन्छ । चिया सामान्य कार्यक्रमदेखी सवैखाले ठूलठूला कार्यक्रममा नियमित रुपमा चल्छ । चियाको रेट चिया पसलको स्तर कस्तो छ या भनौ कस्तो खालको होटल छ । यी यस्ता कुरामा डिपेन्ट रहन्छ ।